Archidiecezja
Lubelska
Historia
Biskupstwo w Lublinie powstało na mocy bulli Papieża Piusa VII „Quemadmodum Romanorum Pontificum” z dnia 23 września 1805 roku. Tradycje kościelne diecezji sięgają jednak samych początków chrześcijaństwa w Polsce. Już w XII w. Lublin był siedzibą archidiakonatu jako część diecezji krakowskiej, a od roku 1767 rezydował w Lublinie na stałe biskup pomocniczy krakowski. W wieku XIII, a później XV, kroniki zanotowały próby powołania w Lublinie stolicy biskupiej, ale wskutek różnych okoliczności plany te nie zostały zrealizowane. Powstała w 1805 roku diecezja ma jednak prawo do dziedziczenia sacrum po wczesnym biskupstwie krakowskim, którego była częścią, oraz trzech starych biskupstwach chełmskich: łacińskim, greckokatolickim i prawosławnym. Kiedy powołano do życia odrębną diecezję lubelską w 1805 roku istniały już zorganizowane struktury pastoralno-administracyjne. Nowa diecezja obejmowała prawie w całości dawną łacińską diecezję chełmską, a także niewielkie części odłączone od diecezji poznańskiej, płockiej i łuckiej. W momencie powstania diecezja lubelska obejmowała teren o powierzchni 23 250 km2 i liczyła 330 tys. ludzi. Podzielona była na 17 dekanatów i 214 parafii. Powołanie do życia nowego biskupstwa w Lublinie zbiegło się z tragicznymi dla Polski czasami rozbiorów. Miało to oczywiście wpływ na kształtowanie życia kościelnego w diecezji lubelskiej. Likwidowano wszelkie instytucje podtrzymujące nadzieje narodowe i kulturę polską. Kasowano zakony, antagonizowano wiernych różnych wyznań wykorzystując sytuację, że teren diecezji był miejscem zamieszkania dla katolików, prawosławnych i unitów. Przez przeszło sto lat nie pozwalano na swobodną działalność pastoralną, uzupełnianie sieci parafialnej, tworzenie nowych miejsc kultu.Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit,sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. W roku 1867 przyłączono do diecezji lubelskiej 9 dekanatów po skasowanej diecezji podlaskiej. Stan taki trwał do 1918 roku, kiedy papież Benedykt XV przywrócił istnienie diecezji podlaskiej. Większe zmiany zaczęły dokonywać się w diecezji lubelskiej w okresie II Rzeczypospolitej. Na stolicy biskupiej w Lublinie zasiadał wówczas bp Marian Leon Fulman. Uzupełniono przestarzałą sieć parafialną tworząc około 100 nowych parafii, zreorganizowano i usprawniono duszpasterstwo, powołano do życia szereg instytucji przykościelnych takich jak placówki charytatywne, szkoły. Nie bez znaczenia jest także fakt powstania w 1918 roku Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, którego wielkim kanclerzem jest każdorazowy biskup lubelski. Te pozytywne tendencje przerwała jednak II wojna światowa. Aresztowano i zamordowano tysiące wiernych, w obozach oddało życie wielu kapłanów, w tym bł. bp Władysław Goral oraz 55 kapłanów, zniszczono wiele kościołów i kaplic. Po wojnie trud odbudowy diecezji ze zniszczeń wojennych podjął bp Stefan Wyszyński – późniejszy Prymas Polski. Wprawdzie Kościół nie mógł swobodnie rozwijać się administracyjnie i organizacyjnie, ale nie utracił swego autorytetu moralnego. Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte XX wieku charakteryzowały się wielkim dziełem budowy nowych obiektów sakralnych i rozwojem sieci parafialnej w diecezji. W ciągu 22 lat pasterzowania abpa Bolesława Pylaka (1975-1997) utworzono 142 nowe parafie i zbudowano 146 świątyń parafialnych, 255 kaplic filialnych i niezliczoną liczbę mniejszych obiektów przysakralnych. 25 marca 1992 r., nastąpiła w Polsce reorganizacja struktur administracyjnych Kościoła. Na mocy bulli „Totus Tuus Poloniae Populus” Papieża Jana Pawła II podniesiono diecezję lubelską do rangi archidiecezji i ustanowiono w Lublinie metropolię. W skład metropolii lubelskiej weszły diecezje sandomierska i siedlecka. Biskup lubelski podniesiony został do godności arcybiskupa metropolity. Zmniejszono teren dotychczasowej diecezji o 10 dekanatów, które zostały włączone do diecezji zamojsko-lubaczowskiej i sandomierskiej. 14 czerwca 1997 r. papież Jan Paweł II przyjął rezygnację z zarządzania archidiecezją lubelską złożoną przez abpa Bolesława Pylaka z racji ukończenia przez niego 75 roku życia i mianował jedenastym rządcą archidiecezji dotychczasowego biskupa tarnowskiego prof. dr. hab. Józefa Życińskiego. Objął on posługiwanie w archidiecezji dnia 29 czerwca 1997 r. W dniu 10 lutego 2011 r. abp Józef Życiński zmarł nagle w Rzymie. Jego następcą papież Benedykt XVI mianował w dniu 26 września 2011 r. dotychczasowego Sekretarza Generalnego Konferencji Episkopatu Polski, biskupa pomocniczego diecezji tarnowskiej, bpa dra hab. Stanisława Budzika. Uroczysty ingres do Archikatedry Lubelskiej i objęcie archidiecezji miały miejsce 22 października 2011 r.
Statystyka bp Wojciech Józef Skarszewski 23.09.1805 – 12.07.1824bp Józef Marcelin Dzięcielski 19.12.1825 – 14.02.1839bp Wincenty Pieńkowski 27.09.1852 – 21.11.1863bp Walenty Baranowski 22.12.1871 – 12.08.1879bp Kazimierz Józef Wnorowski 15.03.1883 – 20.04.1885bp Franciszek Jaczewski 30.12.1889 – 23.07.1914bp Marian Leon Fulman 24.09.1918 – 18.12.1945bp Stefan Wyszyński 25.03.1946 – 12.11.1948bp Piotr Kałwa 30.05.1949 – 17.07.1974abp Boleslaw Pylak 27.06.1975 – 14.06.1997abp Józef Mirosław Życiński 14.06.1997 – 10.02.2011abp Stanisław Budzik 26.09.2011 –
Przykładowy tekst. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit nullam nunc justo sagittis suscipit ultrices.